W kwietniu zakończy się realizowany od 2016 r. przez Bibliotekę Politechniki Krakowskiej we współpracy z Akademią Górniczo-Hutniczą projekt „Europejskie Dziedzictwo Techniczne” (EDT). Jego celem jest upowszechnienie historycznych i współczesnych publikacji z zakresu nauk technicznych w innowacyjnym środowisku informatycznym. Najważniejsze efekty projektu zostaną przedstawione podczas konferencji pt. „Europejskie dziedzictwo w otwartych kolekcjach cyfrowych”, która odbędzie się 26 marca br. na terenie głównego kampusu PK. Projekt „Europejskie Dziedzictwo Techniczne” realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Politechnika Krakowska otrzymała dofinansowanie w wysokości 4 861 256,18 zł, w tym z budżetu środków europejskich 4 114 081,10 zł. Przedsięwzięcie zostało podzielone na zadania. Pierwszym było przygotowanie dokumentacji projektowej. W ramach drugiego zadania zrealizowano prace koncepcyjne dotyczące tworzenia i działania nowoczesnego systemu udostępniania zasobów, jak również prace związane z przystosowaniem posiadanej oraz zakupionej infrastruktury do wymagań realizacji celów projektu. Realizację zadania trzeciego – napisanie programu informatycznego spełniającego wymagania określone w zadaniu drugim – powierzono AGH (partnerowi projektu).
W ramach zadania czwartego na kampusie w Czyżynach w Oddziale Biblioteki PK na Wydziale Mechanicznym (BWM), zaadaptowano i dostosowano pomieszczenia czytelni BWM na Pracownię Digitalizacji BPK, którą wyposażono w specjalistyczne skanery, pozwalające na bezpieczną digitalizację cennych i zabytkowych druków. Piątym zadaniem było przygotowanie zbiorów do digitalizacji i jej przeprowadzenie oraz obróbka i opracowanie zasobów do udostępnienia. Ostatnie zadanie to działania promocyjne na rzecz projektu oraz jego rezultatów.
Łącznie do digitalizacji wybrano ponad 6 tys. woluminów książek i czasopism, które wcześniej nie zostały poddane temu procesowi w innych instytucjach naukowych i nie były dostępne on-line. Ze zbiorów Biblioteki Politechniki Krakowskiej wytypowano m.in. kolekcję „Lwowiana” - zbiór publikacji na temat Lwowa i prac wydanych w tym mieście przed 1945 rokiem oraz kolekcję druków wydanych między XVI a XX w. Z kolei Biblioteka Główna Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie wybrała kolekcję czasopism z XIX i XX w.
Przed przystąpieniem do nadawania zbiorom postaci cyfrowej poddano je konserwacji. Wszystkie woluminy zostały zdezynfekowane w próżniowej komorze fumigacyjnej. Część zbioru wytypowanego do digitalizacji wymagała odkwaszenia papieru. W ramach konserwacji dokonano również niezbędnych napraw uszkodzonych woluminów.
Film promujący projekt EDT
Wytworzone w ramach projektu zasoby cyfrowe są poddawane procesowi OCR umożliwiającemu ich pełnotekstowe wyszukiwanie, co ma szczególne znaczenie w przypadku książek w języku niemieckim. Większość z nich drukowana jest szwabachą (odmiana pisma gotyckiego), niedostępną dla internetowych wyszukiwarek.
Upowszechnione dzięki projektowi EDT kolekcje służyć będą popularyzacji wiedzy z zakresu rozwoju nauk technicznych, przyrodniczych, architektury, sztuki, historii, kulturoznawstwa, bibliotekoznawstwa i bibliofilstwa. Około 80 proc. druków posiada znaki własnościowe: ekslibrisy, pieczątki i odręczne podpisy, notatki, dedykacje autorskie i od wydawców. Cennym uzupełnieniem książek z kolekcji są bogate materiały ilustracyjne, w formie map, planów, projektów, rycin, fotografii. Wartość kolekcji podnoszą zachowane oryginalne oprawy.
Projekt „Europejskie Dziedzictwo Techniczne” zakończy się 30 kwietnia br. Wcześniej, 26 marca w Pawilonie Konferencyjno-Wystawowym „Kotłownia” przy ul. Warszawskiej 24 odbędzie się konferencja „Europejskie dziedzictwo w otwartych kolekcjach cyfrowych”, której głównym celem jest przegląd zagadnień związanych z zachowaniem europejskiego dziedzictwa kulturowego oraz wskazanie działań, które pozwolą zwiększyć powszechny i otwarty dostęp do publikacji naukowych. Konferencja będzie także okazją do podsumowania kilku lat prac prowadzonych w ramach projektu EDT.
Wydarzeniem towarzyszącym konferencji będzie wystawa najcenniejszych druków zdigitalizowanych i udostępnionych dzięki EDT w Repozytorium PK, działającym dzięki systemowi Redo, który stworzono w ramach projektu. Na wystawie zostaną także przedstawione efekty prac związanych z zabezpieczeniem i konserwacją księgozbioru poddanego procesowi digitalizacji. Obok oryginalnych druków z XVI i XIX w. zostaną zaprezentowane ich odpowiedniki cyfrowe.
Więcej informacji o konferencji i projekcie „Europejskie Dziedzictwo Techniczne” można znaleźć na stronie internetowej BPK: www.biblos.pk.edu.pl/edt
(bk)
Materiały graficzne: Biblioteka PK