Wyróżnienie w konkursie „Złoty Medal Chemii 2020” trafiło do inż. Magdaleny Jankowskiej, studentki II stopnia kierunku technologia chemiczna na Wydziale Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej. Doceniona praca inżynierska została zrealizowana pod kierunkiem dr hab. inż. Joanny Ortyl, prof. PK, w ramach grantu od Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Chemicy z Politechniki opublikowali wyniki swoich prac w czasopiśmie naukowym „Polymer Chemistry”. Redakcja ogłosiła, że artykuł był jednym z najpopularniejszych w minionym roku. 
 
Magdalena JankowskaKonkurs „Złoty Medal Chemii” organizowany jest przez Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk we współpracy z firmą DuPont – jednego z największych koncernów chemicznych na świecie. Inicjatywa ma na celu wyłonienie autorów najlepszych prac licencjackich lub inżynierskich z chemii i jej pogranicza. Do finału X edycji dotarły dwie studentki Politechniki Krakowskiej: Magdalena Jankowska (autorka pracy pt. „Synteza pochodnych 1,2,3,4,5-pentafluoro-6-[(E)-styrylo]benzenu, badania właściwości spektroskopowych i ich zastosowanie do roli fotoinicjatorów polimeryzacji kationowej, rodnikowej i hybrydowej”) oraz Patrycja Środa (autorka pracy pt. „Badania przydatności pochodnych tiadiazoli do roli barwników fluorescencyjnych w mikroskopii fluorescencyjnej do przyżyciowego obrazowania komórek eukariotycznych”). Obie panie studiują technologię chemiczną (specjalność: technologia polimerów) na Wydziale Inżynierii i Technologii Chemicznej PK
 
Inż. Magdalena Jankowska zakończyła konkursową rywalizację z wyróżnieniem specjalnym firmy DuPont. Praca studentki była częścią badań prowadzonych w ramach projektu pn. „Molekularne projektowanie, synteza i zastosowanie fotoinicjujących katalizatorów (PIC) w reakcjach fotopolimeryzacji”. Przedsięwzięcie kierowane przez prof. Joannę Ortyl uzyskało w 2016 r. dofinansowanie w wysokości 3 399 900 zł w programie TEAM-TECH Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Celem programu było wsparcie dla zespołów badawczych realizujących projekty badawczo-rozwojowe związane z powstawaniem produktu lub procesem produkcyjnym (technologicznym lub wytwórczym) o dużym znaczeniu dla gospodarki.
 
Zespół z Politechniki Krakowskiej zajął się zagadnieniem zwiększenia efektywności produkcji powłok polimerowych oraz technologii szybkiego obrazowania 3D. Polimeryzacja jest jednym z podstawowych procesów chemicznych, wykorzystywanych w przemyśle, zaś w jej odmianie – fotopolimeryzacji – potrzebny jest tzw. fotoinicjator, czyli substancja, która pod wpływem światła ultrafioletowego lub widzialnego ulega rozpadowi z wytworzeniem centrów aktywnych (wolnych rodników lub jonów), inicjujących reakcję polimeryzacji. 
 
Naukowcy z PK zaproponowali plan badawczy dotyczący zagadnień aplikacyjnych poszerzonych o aspekty poznawcze dotyczące opracowania nowych wysokowydajnych fotokatalizujących systemów inicjujących (photoinitiator-catalyst systems – PICs). PICs wykazują uniwersalność działania dając możliwość inicjowania fotochemicznego wszystkich typów procesów fotopolimeryzacji, takich jak: fotopolimeryzacja kationowa (CP), fotopolimeryzacja wolnorodnikowa (free-radical polymerization - FRP), fotopolimeryzacja thiol-en oraz fotopolimeryzacja hybrydowa. Zastosowanie materiałów otrzymywanych na drodze tych procesów prowadzi do opracowania nowego typu aplikacji gwarantujących ściśle zdefiniowaną, a ponadto kontrolowaną na etapie tworzenia, budowę polimerowego produktu finalnego. 
 
Artykuł pt. „New bimolecular photoinitiating systems based on terphenyl derivatives as highly efficient photosensitizers for 3D printing application”, opisujący prace naukowców z Politechniki Krakowskiej, został opublikowany w prestiżowym czasopiśmie naukowym „Polymer Chemistry”. Redakcja uznała go za jeden z najpopularniejszych w ubiegłym roku – „Polymer Chemistry Most Popular 2020”). Nominowane teksty zostały wybrane na podstawie liczby cytowań, liczby pobrań oraz obecności artykułu w mediach społecznościowych lub w serwisach informacyjnych.
(bk)
 
Na zdjęciu, Magdalena Jankowska / fot. www.zlotymedalchemii.pl