20 sierpnia br. w Katedrze Pojazdów Szynowych i Transportu Wydziału Mechanicznego Politechniki Krakowskiej rozpoczęły się szkolenia dla kandydatów na motorniczych, którzy – dzięki symulatorowi tramwaju NGT6 – mogą w bezpieczny i praktyczny sposób poznać, jak wygląda poruszanie się po mieście pojazdem, którego jeszcze nigdy nie prowadzili. Szkolenia na PK poprzedzają kurs realizowany przez Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie. 
 
Na zdjęciu pulpit sterowniczy w symulatorze tramwaju, pełen różnych przycisków i wirtualne okno będące ekranem na którym prezentowana jest trasa przejazdu tramwaju. W momencie, w którym robiono zdjęcie. są to drzewa i przystanek MPK.Politechnika Krakowska od wielu lat prowadzi szeroką współpracę z MPK S.A. Pracownicy Katedry Pojazdów Szynowych i Transportu (wcześniej: Instytut Pojazdów Szynowych) świadczą dla krakowskiego przewoźnika różne usługi związane z pracami badawczymi i analitycznymi oraz ekspertyzami. Katedra jest też jednostką upoważnioną do realizacji badań technicznych tramwajów. W 2020 r. Politechnika Krakowska i MPK wraz z firmami NEWAG S.A, CYBID sp. z o.o. i MEDCOM sp. z o.o. w ramach wspólnego projektu pn. „Autonomizacja jazdy tramwajem jako narzędzie wspierające pracę motorniczych” przeprowadziły w Krakowie udany przejazd tramwaju w trybie sterowania autonomicznego. Szkolenia przyszłych motorniczych z wykorzystaniem symulatora tramwaju to kolejna odsłona współpracy uczelni z Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacyjnym w Krakowie. 
 
Główna zaleta naszych szkoleń polega na tym, że jeszcze przed rozpoczęciem jazd prawdziwym tramwajem, kandydaci na motorniczych mogą zapoznać się z zasadami prowadzenia tego pojazdu i zwrócić szczególną uwagę na obowiązujące przepisy oraz sytuacje, z którymi spotkają się podczas realnej jazdy. Oczywiście, dzięki symulowanej rzeczywistości, wszystko odbywa się w bezpiecznych warunkach i nawet niebezpieczne z puntu widzenia rzeczywistej jazdy zdarzenia, w symulatorze nikomu nie zagrażają, a uczą przyszłych prowadzących prawidłowych zachowań i reakcji – mówi Maciej Górowski z Katedry Pojazdów Szynowych i Transportu, współtwórca i instruktor symulatora. – Wszystkie elementy wyposażenia kabiny symulatora działają tak, jak w rzeczywistym tramwaju, a więc kursanci poznają praktyczne działanie poszczególnych funkcji, o których słyszeli na szkoleniu teoretycznym.
 
Pierwsze pilotażowe szkolenia z użyciem symulatora tramwaju odbyły się 20 sierpnia, a kolejne 27 sierpnia. W planach są następne. Obecnie między PK a MPK S.A. trwają uzgodnienia warunków dalszej współpracy, których efektem będzie włączenie szkoleń do procesu kształcenia motorniczych w Krakowie. – Szkolenia miały być prowadzone wcześniej, jednak plany pokrzyżowała pandemia koronawirusa. Dla przykładu, w kolejnictwie szkolenia na symulatorach są już standardem. Od 2023 r. egzaminy na licencję maszynisty będą realizowane właśnie z użyciem symulatorów. Wraz z MPK S.A. zrobiliśmy pierwszy krok, by również dla kandydatów na prowadzących tramwaje wdrożyć taki model nauki – dodaje Maciej Górowski z PK. 
 

 Symulator tramwaju z Politechniki Krakowskiej

 

 
W ramach szkolenia z użyciem symulatora tramwaju NGT6 kursant przejeżdża wirtualne trasy w taki sposób, jak w trakcie jazdy wagonem szkoleniowym. Wszystko zaczyna się w wirtualnej zajezdni, skąd „pojazd” wyjeżdża na ulice miasta. – Symulator ma zaimplementowane trasy fikcyjne oraz te realne, krakowskie, przez co nie ma mowy o jeździe z pamięci. Prowadzący musi przez cały czas obserwować otoczenie, zwracać uwagę na innych uczestników ruchu drogowego, stosować się do obowiązujących przepisów. Musi odpowiednio reagować na sygnalizację, znaki, wskaźniki. Istotnym elementem jest oczywiście utrzymanie prawidłowej prędkości – tłumaczy Maciej Górowski. Symulator umożliwia użytkownikom zapoznanie się z poszczególnymi elementami wyposażenia pulpitu sterowniczego, zasadami obsługi przystanków, systemu zdalnego sterowania zwrotnicami, w tym obserwacji prawidłowego położenia iglic w zwrotnicach itp. Osoby biorące udział w szkoleniu trenują prawidłową jazdę pod izolatorami sekcyjnymi zamontowanymi na sieci trakcyjnej. Urządzenie pozwala również symulować różne usterki i nieprawidłowości w działaniu tramwaju i infrastruktury, w tym wykolejenie pojazdu. 
 
 

 Obejrzyj film o symulatorze tramwaju, zrealizowany na PK przez popularnych youtuberów 

 

 
Budowa pierwszego w Polsce symulatora tramwaju Bombardier Flexity Classic (NGT6) rozpoczęła się w kwietniu 2006 r. W skład urządzenia wchodzi – wykonana od podstaw na wzór oryginalnej – kabina tramwaju, układ projekcji scenerii jazdy oraz specjalistyczne oprogramowanie komputerowe. Od 2013 r. symulator wykorzystywany jest w kształceniu studentów podczas zajęć dydaktycznych z takich przedmiotów, jak: teoria i inżynieria ruchu pojazdów szynowych, projektowanie środków transportu szynowego, budowa i eksploatacja pojazdów szynowych czy ergonomia i wzornictwo w transporcie. Projekt jest stale rozwijany, dodawane są nowe funkcje i elementy oprogramowania.
 
 
(bk)
 
 
 
Na zdjęciu, symulator tramwaju / fot. Katedra Pojazdów Szynowych i Transportu