Pod koniec listopada br. odbyło się otwarcie zmodernizowanego i doposażonego Laboratorium COWIK, funkcjonującego w ramach Laboratorium Ogrzewnictwa, Wentylacji, Klimatyzacji i Chłodnictwa na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Krakowskiej. Nowoczesna aparatura badawcza i oprogramowanie pozwoli m.in. jeszcze lepiej kształcić studentów kierunku inżynieria środowiska na specjalności „Ciepłownictwo, ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja” – ekspertów w zakresie projektowania, wykonywania i eksploatacji instalacji związanych z zaopatrzeniem budynków w ciepło, utrzymywaniem mikroklimatu pomieszczeń oraz w zakresie technik ochrony powietrza.
Nowo otwarte laboratorium dydaktyczne powstało na przełomie XX i XXI w. po to, aby prezentować rozwiązania z zakresu techniki instalacyjnej, a także umożliwić przeprowadzanie ćwiczeń laboratoryjnych, w ramach których studenci mogą badać charakterystyki eksploatacyjne poszczególnych elementów i urządzeń wchodzących w skład instalacji klimatyzacyjno-grzewczych budynków. Pracownia w momencie powstania została wyposażona w urządzenia i systemy adekwatne do ówczesnego poziomu techniki. Po ponad dwudziestu latach większość aparatury wymagała modernizacji. Jak wyjaśnia dr inż. Kazimierz Wojtas (na zdjęciu / fot. Jan Zych) z Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki, koordynator unowocześnienia laboratorium: – Najbardziej palącymi problemami, które wymagały nowych rozwiązań modernizacyjnych były: brak w wyposażeniu tego laboratorium nowoczesnej, rewersyjnej pompy ciepła, mogącej stanowić zarówno źródło ciepła jak i energii chłodniczej oraz konieczność wymiany przestarzałego układu sterowania na nowoczesny, interaktywny, współpracujący z Internetem system sterowania i akwizycji danych pomiarowych. Pierwszemu z wyzwań udało się sprostać z pomocą firmy Vaillant – światowego producenta urządzeń grzewczych. Przedsiębiorstwo przekazało Politechnice bezpłatnie nowoczesną, wysokoefektywną pompę ciepła, której wartość wynosi ponad 60 tys. zł. Zamontowane urządzenie jest pompą typu „powietrze-woda”, co oznacza, że czerpie ciepło „odnawialne” z powietrza i podgrzewa w sposób efektywny wodę wykorzystywaną do celów grzewczych i klimatyzacyjnych. Co więcej, podgrzewanie wody dokonuje się w części zamontowanej wewnątrz pomieszczenia laboratoryjnego, dzięki czemu pompa pracuje z większą efektywnością. Urządzenie może pracować w systemie „rewersyjnym”, co sprawia, że w lecie może pełnić zadania agregatu ziębniczego, chłodzącego wodę zasilającą chłodnice w centrali, jak i w klimakonwektorach chłodzących pomieszczenia. Ponadto pompa wyposażona jest w nowoczesny interakcyjny układ sterowania i regulacji, zapewniający możliwość zdalnego sterowania.
Drugim, niezwykle istotnym elementem modernizacji Laboratorium COWIK była konieczność wymiany oprogramowania systemu sterowania i akwizycji danych. – Potrzebowaliśmy oprogramowania, które umożliwi interakcyjne sterowanie wszystkimi urządzeniami wchodzącymi w skład systemów zainstalowanych w laboratorium, a także pozwoli na zaprogramowanie (zautomatyzowanie) przebiegu ćwiczeń laboratoryjnych, interpretację graficzną on-line wyników pomiarów, rejestrację i eksport danych pomiarowych w celu wykonania sprawozdań przez studentów – tłumaczy dr inż. Kazimierz Wojtas. – Znaczącą zaletą tego nowego systemu, szczególnie w czasie pandemii, jest możliwość realizacji wybranych ćwiczeń laboratoryjnych w sposób zdalny. Właśnie takie narzędzie informatyczne stworzyła i dostarczyła krakowska firma WDW.
Modernizacji oprogramowania Laboratorium COWIK dokonano w ramach programu POWER, natomiast koszty montażu i modernizacji instalacji wewnętrznych związanych z pompą ciepła, w wysokości około 23,5 tys. zł, zostały sfinansowane z tzw. rezerwy dziekana Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki.
(mp, bk)