Konferencja popularno-naukowo „Mens sana in corpore sano – edukacja prozdrowotna młodzieży” odbywa się na Politechnice Krakowskiej z inicjatywy Centrum Sportu i Rekreacji PK (CSiR PK). Główną ideą spotkania jest wymiana poglądów i przedstawienie nowych form edukacji prozdrowotnej młodzieży akademickiej. Z pierwszego dnia obrad wyłania się alarmujący obraz kondycji polskich studentów. Z badań, prowadzonych m.in. przez specjalistów CSiR Politechniki wynika, że problem ze studencką aktywnością fizyczną i ogólną sprawnością jeszcze pogłębił się w pandemii. Eksperci uczestniczący w konferencji biją na alarm. Proponują nowe podejście do modelu prowadzenia obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego na uczelniach i przekonują, że w kwestii podnoszenia świadomości prozdrowotnej studentów da się zrobić więcej niż dotąd.
– Alternatywą dla klasycznego modelu prowadzenia zajęć wychowania fizycznego ze studentami jest zindywidualizowany program aktywności studenckiej, w którym najpierw diagnozujemy możliwości wydolnościowe studenta, a potem proponujemy mu indywidualnie dopasowany plan aktywności ruchowej, tak by ćwiczył mądrze i bezpiecznie, w granicach swoich możliwości, wybierając takie zajęcia, które będzie lubił, chętnie i systematycznie podejmował. My, nauczyciele akademiccy, trenerzy, instruktorzy, musimy być elastyczni i proponować takie formy zajęć, by nimi zaciekawić i odpowiadać na oczekiwania studentów – mówi Barbara Grabacka-Pietruszka, dyrektor Centrum Sportu i Rekreacji Politechniki Krakowskiej. Jak dodaje, taki program indywidualnych zajęć dla studentów, uzupełniony poradami dietetyków, opracowali specjaliści z Politechniki Krakowskiej. Koordynuje go dr Andrzej Bahr, związany z PK od 1985 r., znany w Polsce specjalista przygotowania fizycznego, współpracujący w przeszłości z ligowymi klubami piłkarskimi (m.in. Cracovią, Wisłą, Bruk-Betem Termaliką Nieciecza). Program, prowadzony przez specjalistów Centrum Sportu i Rekreacji PK, rozpoczął się w 2016 r. przy wsparciu rektorów uczelni kolejnych kadencji –
prof. Kazimierza Furtaka, prof. Jana Kaziora i prof. Andrzeja Białkiewicza. – Nie mieliśmy wtedy pojęcia, jak wstrzelimy się w potrzeby, które pojawiły się, gdy wybuchała pandemia koronawirusa. Dzięki programowi byliśmy przygotowani na prowadzenie studentów indywidualnie, nawet gdy nie można było odbywać zajęć sportowych w obiektach uczelni – mówi dr Andrzej Bahr. Program indywidualnej aktywności skierowany jest przede wszystkim do osób o niskim i średnim poziomie wydolności fizycznej, nie posiadających nawyków sportowych, ale chcących poprawić swoją kondycję. Jest dobrowolny. – Student rozpoczyna udział w nim od oszacowania, na podstawie testu Astranda-Ryhminga na cykloergometrze, maksymalnego poboru tlenu (VO2max). Wskaźnik ten bardzo wiarygodnie określa stan naszej wydolności. Następnie oceniana jest masa i składa ciała (masa tłuszczowa i beztłuszczowa), a na podstawie tych badań wyjściowych tworzone są indywidualne plany aktywności fizycznej. Obejmują one minimum 3 aktywności fizyczne w tygodniu (przez ok. 45 minut ) o różnej skali intensywności – wyjaśnia dr Andrzej Bahr. Do monitorowania aktywności studenci korzystają z udostępnionych im przez uczelnię urządzeń rejestrujących parametry pracy serca, podobnych do 
tych, z których korzystają sportowcy. Jak mówił podczas konferencji dr Bahr, efekty indywidualnej pracy ze studentami na PK są bardzo obiecujące: – Już taka prosta aktywność jak trzy spacery tygodniowo mogą znacząco polepszyć kondycję studenta, zwłaszcza takiego, który w ogóle nie interesował się sportem, nie zna nawet Roberta Lewandowskiego, a startuje z poziomu słabej wydolności organizmu.
tych, z których korzystają sportowcy. Jak mówił podczas konferencji dr Bahr, efekty indywidualnej pracy ze studentami na PK są bardzo obiecujące: – Już taka prosta aktywność jak trzy spacery tygodniowo mogą znacząco polepszyć kondycję studenta, zwłaszcza takiego, który w ogóle nie interesował się sportem, nie zna nawet Roberta Lewandowskiego, a startuje z poziomu słabej wydolności organizmu.Udział w programie pozwala też na realizację innego ważnego celu. – Studenci zyskują świadomość prozdrowotną, która zostaje z nimi na resztę bardzo intensywnego zazwyczaj życia zawodowego. Przekonanie, że takie proste zachowania jak rekreacyjna aktywność fizyczna i sposób żywienia, stanowią kluczowe czynniki warunkujące zdrowie, będzie mieć też wpływ na ich dzieci i bliskich. Absolwenci Politechniki mogą się stać się w ten sposób ambasadorami zdrowego stylu życia – podkreśla Barbara Grabacka-Pietruszka. Program realizuje zespół nauczycieli akademickich PK: dr
Andrzej Bahr, mgr Marta Jawor, mgr Anita Łagosz-Michalec, mgr Agata Rafałowicz, mgr Marta Tomczyk, mgr Jacek Dybała, mgr Jarosław Dudek, mgr Arkadiusz Jodłowski przy wsparciu dyrektor CSiR oraz władz rektorskich uczelni.
Andrzej Bahr, mgr Marta Jawor, mgr Anita Łagosz-Michalec, mgr Agata Rafałowicz, mgr Marta Tomczyk, mgr Jacek Dybała, mgr Jarosław Dudek, mgr Arkadiusz Jodłowski przy wsparciu dyrektor CSiR oraz władz rektorskich uczelni.Podczas pierwszego dnia konferencji „Mens sana in corpore sano – edukacja prozdrowotna młodzieży” referaty w Sali Senackiej PK wygłosili: dr hab. Tomasz Pałka, prof. AWF Kraków („Wydolność fizyczna studentów szkół wyższych”), dr hab. Maciej Maciejczyk, prof. AWF Kraków („Aktywność fizyczna studentów i jej wpływ na organizm”), dr hab. Zbigniew Barabasz profesor KPU i dr hab. Emilian Zadarko profesor KPU („Aplikacja mobilna Studenfit jako narzędzie wspierające monitoring sprawności fizycznej studentów ukierunkowanej na zdrowie”), dr Łukasz Tota (AWF Kraków, „Suplementacja diety osób aktywnych fizycznie”) oraz dr Andrzej Bahr („Program indywidualnej aktywności”). Z dyskusji towarzyszącej obradom wynika, że problem spadającego poziomu sprawności studentów nie dotyczy tylko uczelni technicznych, jest już coraz wyraźniej widoczny nawet wśród studentów akademii wychowania fizycznego. To oznacza, że problem z aktywnością młodych ludzi narasta na kolejnych etapach edukacji i stale wymaga działań świadomościowych.
Druga część obrad toczy się w Ośrodku Żeglarskim PK w Żywcu. W programie m.in. dyskusje nad modelem obowiązkowych i dodatkowych zajęć wychowania fizycznego na polskich uczelniach.
(mas)
Na zdjęciach, konferencja „Mens sana in corpore sano – edukacja prozdrowotna młodzieży” na PK: 1) dr Andrzej Bahr; 2) dr hab. Tomasz Pałka, prof. AWF Kraków; 3) uczestnicy konferencji; 4) dr hab. Emilian Zadarko, prof. KPU / fot. Jan Zych