Poznaliśmy wyniki XIII Ogólnopolskiego Konkursu „Student-Wynalazca”. W gronie 5 laureatów – zdobywców równorzędnych nagród głównych – znalazła się doktorantka z Politechniki Krakowskiej, mgr inż. Dagmara Słota. Zwycięzców wyłoniono spośród 123 zgłoszeń nadesłanych z 23 uczelni i instytutów badawczych. Wynalazki opracowane przez Dagmarę Słotę i zespół z PK związane są z chirurgią i medycyną regeneracyjną tkanki kostnej, a co za tym idzie – w perspektywie wpłyną na poprawę komfortu leczenia pacjentów. Zwycięzcy konkursu „Student-Wynalazca” zaprezentują swoje osiągnięcia podczas Międzynarodowej Wystawy Wynalazków w Genewie – Geneva Inventions 2023 oraz na Międzynarodowej Warszawskiej Wystawie Wynalazków IWIS 2023.
Ogólnopolski Konkurs „Student-Wynalazca” jest adresowany do studentów, doktorantów i absolwentów szkół wyższych, którzy w trakcie studiów zostali twórcami lub współtwórcami wynalazku lub wzoru użytkowego albo przemysłowego chronionego prawem wyłącznym lub zgłoszonego do ochrony w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej lub urzędzie ds. własności przemysłowej za granicą. Zgłoszone rozwiązania obejmują wszystkie obszary techniki, w tym dotyczące maszyn i urządzeń, inżynierii materiałowej, chemicznej i medycznej oraz inżynierii rolniczej i ochrony środowiska.
Mgr inż. Dagmara Słota (na zdjęciu) została nagrodzona za dwa osiągnięcia naukowe: „Sposób otrzymywania kompozytu o osnowie polimerowej zawierającej hydroksyapatyt i kompozyt o osnowie polimerowej zawierającej hydroksyapaty” oraz „Sposób otrzymywania dwuwarstwowej bioaktywnej powłoki kompozytowej i dwuwarstwowa bioaktywna powłoka kompozytowa”.
Wsparcie dla chirurgii i medycyny regeneracyjnej
Celem pierwszego rozwiązania było opracowanie sposobu otrzymywania biozgodnych materiałów kompozytowych polimerowo-ceramicznych, zawierających fosforany wapnia oraz polimery pochodzenia naturalnego i syntetycznego, mających potencjał aplikacyjny w implantologii – przede wszystkim w chirurgii i medycynie regeneracyjnej tkanki kostnej. – Spodziewanym efektem naszych prac będzie wykorzystanie materiału kompozytowego do przygotowania spersonalizowanego, biomimetycznego implantu. Opracowana technologia pozwala na otrzymanie kompozytu o dowolnym kształcie, dostosowanym do indywidualnych potrzeb konkretnego pacjenta, a ponadto nie generuje produktów ubocznych i jest bezpieczna dla środowiska – tłumaczy Dagmara Słota, laureatka konkursu „Student-Wynalazca”. – Zaaplikowany pacjentowi implant wypełni ubytek kości, przejmie funkcję, a z czasem ulegnie resorpcji do organizmu i zostanie zastąpiony nową, naturalną tkanką, której szybszy rozrost będzie możliwy dzięki obecności bioaktywnego hydroksyapatytu – dodaje naukowczyni z Politechniki Krakowskiej.
Opracowana technologia pozwala na otrzymanie kompozytu o dowolnym kształcie, dostosowanym do indywidualnych potrzeb konkretnego pacjenta, a ponadto nie generuje produktów ubocznych.
Drugi doceniony wynalazek z PK dotyczył opracowania technologii otrzymywania dwuwarstwowej, bioaktywnej powłoki kompozytowej, zawierającej fosforany wapnia oraz polimery pochodzenia naturalnego i syntetycznego, wykazującej właściwości nośnika substancji aktywnych – białkowych czynników wzrostu. Podobnie jak w przypadku pierwszego rozwiązania, metoda dedykowana jest implantologii. Bioaktywna powłoka może zostać wykorzystana do pokrywania implantów polimerowych i metalicznych, np. endoprotezy.
– Biomimetyczna powłoka zapewni lepsze łączenie się, czyli adhezję implantu do otaczających tkanek, wyeliminuje ryzyko obluzowania i przemieszczenia implantu, a dzięki bioaktywności będzie wpływać na indukowanie procesu powstawania kości. Dodatkowa wartość biologiczna została osiągnięta poprzez modyfikację powłoki białkowym czynnikiem wzrostu śródbłonka naczyniowego, który odpowiada za proces rozrostu naczyń krwionośnych i (lub) transformującym czynnikiem wzrostu β (TGF-β) o właściwościach przeciwzapalnych – mówi mgr inż. Dagmara Słota.
Docenione w konkursie „Student-Wynalazca” rozwiązania z Politechniki Krakowskiej zostały opracowane w ramach projektu realizowanego z programu TEAM-NET, finansowanego przez Fundację na Rzecz Nauki Polskiej. W przedsięwzięcie zaangażowanych jest kilka instytucji naukowych, które stworzyły konsorcjum. W jego skład wchodzą: Politechnika Krakowska, Uniwersytet Łódzki, Politechnika Warszawska oraz Łukasiewicz – Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych. Kierownikiem zespołu z Politechniki Krakowskiej jest prof. dr hab. inż. Agnieszka Sobczak-Kupiec z Katedry Inżynierii Materiałowej Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki, zaś technologie, za które nagrodzono mgr inż. Dagmarę Słotę, opracowały także: dr hab. inż. Bożena Tyliszczak, prof. PK, dr inż. Agnieszka Tomala, dr inż. Anna Drabczyk, dr inż. Sonia Kudłacik-Kramarczyk, mgr inż. Magdalena Bańkosz, mgr inż. Wioletta Florkiewicz.
Politechnika Krakowska na dłużej
Mgr inż. Dagmara Słota, laureatka konkursu „Student-Wynalazca” jest absolwentką biotechnologii na Wydziale Inżynierii i Technologii Chemicznej, zaś obecnie doktorantką na Wydziale Inżynierii Materiałowej i Fizyki. Przez rok studiowała także na Technische Universität Hamburg. Jest opiekunem naukowym sekcji BioMat Koła Naukowego Materiałów Funkcjonalnych SMART-MAT. Studencki projekt pn. „Biomateriały kompozytowe do zastosowań medycznych” uzyskał dofinansowane w ostatniej edycji konkursu organizowanego przez FutureLab PK. Ponadto studenckie działania („Biomateriały polimerowe o charakterze nośnika substancji aktywnej do zastosowań w medycynie”), które wspiera mgr inż. Dagmara Słota, uzyskały dofinansowanie z programu MEiN „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje”.
Więcej o konkursie „Student-Wynalazca” na stronie internetowej przedsięwzięcia.
(bk)