W dniach 24-25 października w Centrum Kongresowym Politechniki Wrocławskiej odbył się Kongres Miasto-Woda-Jakość życia. Tematem wydarzenia była szeroko rozumiana ekonomia miast wodnych, środowiska wodnego oraz wpływu gospodarowania wodą na miasta i ich mieszkańców. W dyskusjach i prelekcjach wzięli udział wybitni specjaliści z kraju i zagranicy, wśród nich dziekan Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Krakowskiej prof. Stanisław M. Rybicki i profesor-senior PK Elżbieta Nachlik, wiceprzewodnicząca Rady Programowej Kongresu.
 |
 |
 |
Zagadnienia poruszane podczas Kongresu Miasto-Woda-Jakość życia skupiały się na pokazaniu całości relacji zachodzących między środowiskiem wodnym i środowiskiem miejskim. Wszystkie dyskusje toczyły się wokół tytułowych osi tematycznych. Bez naturalnego lub sztucznego dostępu do wody, miasta nie mają możliwości funkcjonowania. Znaczenie tego dostępu jest ważne dla każdej kategorii: miasta jako zbiorowości mieszkańców (kategoria społeczna), miasta jako gospodarki oraz miasta jako zagospodarowanej przestrzeni. Wraz z rozrostem miast rośnie ich odpowiedzialność klimatyczna oraz rola w przeciwdziałaniu zanikania bioróżnorodności. Miasta przyszłości muszą zredefiniować swoje priorytety, tak aby znajdujące się w nich lasy, nie były betonowe. Narzędzia oraz sposoby działań, jakie powinny podjąć przestrzenie zurbanizowane, były tematami debat segmentu „Miasto”.
Mądre wykorzystanie zasobów wodnych to pierwszy krok na długiej drodze do mitygowania skutków zmian klimatu. Tkanka miejska jako konsument zasobów wodnych musi oprócz biernej konsumpcji, zwrócić się do czynnej działalności na rzecz sektora wodnego. Jedną z nich jest tworzenie w miastach wodnej gospodarki o obiegu zamkniętym, która rozszerza perspektywę patrzenia na wodę, jako zasobu ograniczonego. Drugą kwestią pozostaje niewidoczne źródło jakim są zasoby wód podziemnych, których problematyka w miastach stanowi słabo słyszalny głos w debacie publicznej. Właśnie takie istotne zagadnienia zostały poruszone w segmencie „Woda”. Z kolei w osi „Jakość życia” skupiono się na drugiej najdłuższej rzece w Polsce – Odrze. Nie bez znaczenia był fakt wielowymiarowego znaczenia tej rzeki: od granicy państwa, przez jej wagę dla szeroko pojętej gospodarki, aż po wymiar polityczny. Uwaga uczestników skupiła się na kontekstach, które towarzyszą Odrze. W segmencie tym naukowcy i eksperci przyjrzeli się również szczegółowemu raportowi poświęconemu jakości życia w polskich miastach.
Pierwszego dnia wrocławskiego kongresu odbyła się sesja „Zagadnienia problemowe w procesie włączania sektora wodnego do gospodarki obiegu zamkniętego w polskich miastach”. Moderatorką dyskusji była prof. dr hab. inż. Elżbieta Nachlik. W panelu udział wzięli m.in. Andrzej Łazęcki, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej i Klimatu Urzędu Miasta Krakowa, dziekan Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki PK dr hab. inż. Stanisław M. Rybicki, prof. PK, dr hab. Iwona Wagner z Uniwersytetu Łódzkiego, dr inż. Klara Ramm z Izby Gospodarczej Wodociągów Polskich.
Dla wsparcia walki ze skutkami zmiany klimatu, a przede wszystkim dla ograniczenia źródeł tej zmiany, działania w zakresie rodzajowej integracji zasobów wodnych muszą być poszerzone o włączenie gospodarowania wodami w system gospodarki obiegu zamkniętego. Dotyczy to przede wszystkim miast, gdzie – zgodnie ze światowymi prognozami – do 2050 r. podwoi się liczba zamieszkującej w nich populacji. W miastach, te działania związane są przede wszystkim z szeroko rozumianym zaopatrzeniem w wodę, jego uwarunkowaniami i konsekwencjami. Dotyczy to zarówno zanieczyszczenia zasobów wodnych jak i sterowania miejskim obiegiem wody i jego czasową zmiennością, uwzględniająca zróżnicowanie jakości wody wykorzystywanej na różne cele. Gospodarka obiegu zamkniętego daje szerszą możliwość rozpoznania i uchwycenia pełnej wartości wody i postrzegania jej jako zasób ograniczony. Miasta, dla osiągnięcia znacznego postępu w zamykaniu i uodparnianiu na zagrożenia systemu obiegu wody wymagają – obok postępu technologicznego i wzrostu świadomości społecznej, także realizacji wspólnej polityki w tym zakresie. Polityki ukierunkowanej na budowę ram instytucjonalnych i regulacyjnych oraz wprowadzania zmian w modelach biznesowych we współpracy międzysektorowej. Właśnie nad tymi kwestiami skupili się prelegenci tego szczególnego panelu.
Eksperci Politechniki Krakowskiej podczas Kongresu Miasto-Woda-Jakość życia:
Dr hab. inż. Stanisław M. Rybicki, prof. PK
Jego zainteresowania naukowe skupiają się przede wszystkim na wzajemnym oddziaływaniu różnych procesów technologicznych w oczyszczaniu wody i ścieków. Jest autorem opracowań dla przemysłu i kierownikiem projektów B+R (m.in. na czele zespołu wyjaśniającego przyczyny awarii warszawskiej Czajki). Absolwent Politechniki Krakowskiej. Na PK pracuje od 1986 r. W latach 1998-1999 oraz 2008-2012 był prodziekanem Wydziału Inżynierii Środowiska, a w 2016 r. objął funkcję dziekana WIŚ. Od 2019 r. dziekan Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki.
Prof. dr hab. inż. Elżbieta Nachlik
Zawodowo i hobbystycznie związana z problematyką wodną. Naukowo i praktycznie zajmuje się inżynierią i gospodarką wodną, a w szczególności zagadnieniami powodziowymi – w obszarze oceny zagrożenia i ryzyka powodziowego oraz ochrony przed nim. Jest współautorką pierwszej metodyki oceny stref zagrożenia powodziowego w Polsce, a także regionalnych i lokalnych koncepcji, planów i projektów oceny zagrożenia i ochrony przed powodzią w górnych dorzeczach Odry i Wisły oraz szerzej gospodarowania wodami – także na poziomie krajowym i międzynarodowym. Związana z Politechniką Krakowską od 1973, czyli od ukończenia studiów na ówczesnym Wydziale Budownictwa Wodnego. W latach 1993-1999 była prorektorem Politechniki Krakowskiej ds. badań naukowych i współpracy z gospodarką, a w latach 2008-2016 pełniła funkcję dziekana Wydziału Inżynierii Środowiska (obecny Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki).
(bk)
Fot. Rafał Ogrodowczyk