30 stycznia rozstrzygnięty został międzynarodowy konkurs studencki „Łobzów Courtyard” na opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej wielofunkcyjnego budynku dydaktycznego dla Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej przy ul. Podchorążych 1. Nadesłano łącznie 70 projektów. I nagrodę w wysokości 12 tys. zł zdobył Piotr Mazur, student Wydziału Architektury PK. Jury przyznało także II i III nagrodę, trzy wyróżnienia oraz nagrodę specjalną.
Ogłoszony w lipcu 2023 r. konkurs skierowany był do studentów architektury (I i II stopień) z krajów należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także z Wielkiej Brytanii i Szwajcarii. Prace można było przygotować indywidualnie lub w grupie (maksymalnie 4 studentów). Zadaniem uczestników było zaprojektowanie nowego budynku Wydziału Architektury PK, zlokalizowanego w pobliżu dawnego Pałacu Królewskiego w Łobzowie – obecnej siedziby WA. Organizatorzy nie sprecyzowali rodzaju i ilości pomieszczeń w nowym obiekcie. Pozostawili funkcję i kształt w gestii uczestników. Zwrócono jednak uwagę na potrzeby Wydziału Architektury. W obecnej siedzibie WA brakuje sal warsztatowych i modelarskich oraz wielofunkcyjnej sali wystawienniczo-wykładowej, która mogłaby pomieścić 250 słuchaczy. Nowy obiekt powinien stanowić uzupełnienie dawnego Pałacu Królewskiego w Łobzowie, stwarzać studentom nowe możliwości spędzania czasu pomiędzy zajęciami i oferować przestrzenie, w których żacy będą mogli wspólnie rozwijać swoje zainteresowania architektoniczne.
 |
 |
Organizatorzy zwrócili uwagę na kilka kwestii, jak: elastyczność projektowania (proponowany budynek powinien być „elastyczny” i zapewniać różne potencjalne zastosowania tych samych przestrzeni, od wystaw i prezentacji, pracy grupowej i zajęć po wykłady i konferencje), integracja społeczności (budynek powinien mieć charakter otwarty i pozbawiony sztucznych barier, sprzyjać integracji i budowaniu społeczności akademickiej – ma przekazywać filozofię społeczności uniwersyteckiej i celebrować naukę), estetyka i innowacyjność (przesuwanie granic konwencjonalnego designu, oferując estetyczne i innowacyjne rozwiązania, które rzucają wyzwanie tradycyjnym pomysłom i przyczyniają się do kształtowania przyszłości przestrzeni dla przestrzeni uniwersyteckich), zrównoważony rozwój i efektywność energetyczna (budynek powinien wpisywać się w trend architektury zrównoważonej – należy zwrócić uwagę na wykorzystanie zrównoważonych materiałów, energooszczędnych systemów i przyjaznych dla środowiska strategii projektowania, aby zminimalizować wpływ na środowisko i długoterminowe koszty operacyjne).
Nadesłane prace z Polski i zagranicy oceniało jury pod przewodnictwem dr. inż. arch. Łukasza Stożka, prof. PK, pełnomocnika dziekana Wydziału Architektury PK ds. konkursów studenckich. W jego skład weszli: prof. dr hab. inż. Andrzej Szarata, rektor Politechniki Krakowskiej; prof. Kazu Blumfeld Hanada, szef biura architektonicznego „werkstatt blumfeld bau/kunst” w Berlinie; Tonje Værdal Frydenlund, Snøhetta; arch. Marek Kaszyński, przewodniczący Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów; arch. Magdalena Buczyńska-Zapała, p.o. prezesa Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich; dr inż. arch. Małgorzata Hryniewicz, sekretarz konkursu, Wydział Architektury; Weronika Kowalska, Samorząd Studentów na Wydziale Architektury PK.
 |
 |
Ogłoszenie wyników odbyło się 30 stycznia w Pawilonie Konferencyjno-Wystawowym „Kotłownia” na kampusie Politechniki Krakowskiej przy ul. Warszawskiej 24. – Liczymy na wcielenie w życie myśli, która towarzyszy nam od wielu lat, a więc rozbudowy Pałacu w Łobzowie. Myślimy już bardzo konkretnie o realizacji przedpola pałacu i zamienieniu go w park miejski. Zaś tzw. zapole – courtyard – jest kolejnym etapem, który dopełni inicjatywę kompleksu Wydziału Architektury przy ul. Podchorążych – mówiła podczas uroczystości w „Kotłowni” dziekan Wydziału Architektury PK prof. dr hab. inż. arch. Magdalena Kozień-Woźniak. W sprawie rewitalizacja terenu wokół zabytkowego Pałacu w Łobzowie i udostępnienia go przez Politechnikę Krakowską jako parku-ogrodu - ogólnodostępnego dla mieszkańców Krakowa, studentów i pracowników uczelni - toczą się już zaawanzowane uzgodnienia z władzami i radnymi Krakowa (gotowy jest już projekt nowego parku).
Jury konkursu „Łobzów Courtyard” postanowiło przyznać trzy nagrody główne, trzy wyróżnienia oraz nagrodę specjalną. I nagrodę w wysokości 12 tys. zł otrzymał Piotr Mazur z Katedry Projektowania Architektonicznego WA PK. Opiekunem projektu był dr inż. arch. Paweł Żuk. Pozostali laureaci również studiują na Wydziale Architektury PK. II nagrodę i 6 tys. zł otrzymała Zuzanna Czop, za pracę przygotowaną pod kierunkiem dr. inż. arch. Marcina Gierbienisa. III nagrodę o wartości 3 tys. zł przyznano dla zespołu w składzie: Eliza Starula, Olga Strejczek, Jakub Miśniakiewicz, Sara Florek. Opiekunem zespołu był dr. inż. arch. Lukas Olma. Nagrodą specjalną za rozwiązania środowiskowe (2 tys. zł) został uhonorowany zespół w składzie: Kacper Żak, Marta Szleper, Patryk Tatara i Jakub Srogosz. Dwa złote wyróżnienia w wysokości 1 tys. zł przyznano: Martynie Czekańskiej oraz zespołowi w składzie: Zofia Staszel i Sara Bujakowska. Wyróżnienie honorowe zdobył Robert Machura. Do projektów, które wzbudziły szczególne zainteresowanie jury, należały również te autorstwa studentów z Politechniki Białostockiej oraz Escuola superior tecnica de arqutectura de Sevilla.
I Nagroda – projekt autorstwa Piotra Mazura
W swojej koncepcji zwycięzca konkursu nawiązał w poziomych liniach pięter do gzymsów pałacu w Łobzowie oraz rozmieścił osie konstrukcyjne, aby były bezpośrednio dostosowane do podzielonej elewacji dawnej królewskiej rezydencji. Studencki projekt zakłada, że ważną częścią nowego budynki będzie wielofunkcyjna sala wykładowa. Dzięki systemowi składanej widowni można będzie w kilka minut przekształcić ją w przestrzeń wystawienniczą. Ponadto, składające się okiennice i świetliki, oprócz regulacji światła, pełnią funkcję efektywnych ekranów akustycznych.
Akcenty kolorystyczne we wnętrzu zostały wprowadzone nie tylko w celach estetycznych, ale również po to, by wspomagać orientację użytkowników. Lekka drewniana konstrukcja, łącząca technologie GluLam i CLT podwójnego podciągu, wprowadza obfitość światła do wnętrza. Dla ochrony przed nadmiernym nagrzewaniem, zastosowano perforowane osłony przeciwsłoneczne, pełniące również rolę stelażu dla lekkiej zielonej fasady z drutów. W celu ułatwienia poruszania się osobom z niepełnosprawnościami, zaproponowano podniesienie terenu dziedzińca do poziomu parteru.
II Nagroda – projekt autorstwa Zuzanny Czop 
Projekt rozpoczął się od prostej formy, która chroniąc istniejący drzewostan, zyskała charakterystyczne wycięcia i jednocześnie własną tożsamość. Ponadto, studentka zaprojektowała zielony dach użytkowy, aby zwiększyć powierzchnię biologicznie czynną oraz urozmaicić przestrzeń społeczną. Obiekt otaczają ścieżki inspirowane naturą, które wiją się pomiędzy dziką zielenią i drzewami. Tereny spacerowe zlokalizowano również na dachu.
W celu dopełnienia bryły, przyjęto naturalne i delikatne materiały – surowe drewno, transparentne szkło oraz betonową posadzkę o piaskowym odcieniu. Przestrzeń, rozumiana jako wielofunkcyjna, „rozlewa” się na cały budynek. Studenci otrzymują różne możliwości spędzania czasu w tym obiekcie – od wykładów i warsztatów, po nawiązywanie relacji i odpoczynek. Warto też wspomnieć o rozwiązaniach ekologicznych, takich jak bioróżnorodność, będąca schronieniem różnych małych zwierząt, panele fotowoltaiczne czy zbiornik na wodę deszczową używaną do podlewania roślin. Oprócz tego, budynek ma wykorzystywać oświetlenie LED, pompę ciepła oraz rekuperację.
III Nagroda – projekt autorstwa Elizy Staruli, Olgi Strejczek, Jakuba Miśniakiewicza, Sary Florek 
Zespół młodych architektów proponuje lokalizację obiektu w północnej części założenia pałacowego, w miejscu istniejącego dziedzińca, między dwoma skrzydłami gmachu dawnego pałacu. Wysokość nowego budynku została zaprojektowana w taki sposób, aby było możliwe funkcjonalne połączenie za pomocą dwóch szklanych łączników na pierwszym piętrze z dotychczasową siedzibą WA. Jeden z łączników prowadzi bezpośrednio do foyer przed salą wykładową mieszczącą 260 osób, a drugi do przestrzeni wielofunkcyjnej oraz biblioteki materiałów.
Środkowa część nowego budynku zawiera strefę komunikacji oraz dwupiętrową przestrzeń wielofunkcyjną przeznaczoną do organizacji wystaw i spotkań studentów. Na parterze została zorganizowana sala multimedialna oraz modelarnia. Na najwyższej kondygnacji znajdują się sale indywidualne dla studentów i dyplomantów oraz przestrzeń rekreacyjna w postaci zielonego tarasu. Charakterystycznym elementem elewacji są pionowe belki betonowe w module 2,4 m, pomiędzy którymi znajduje się tafla szkła. Poziomy gzymsów projektowanego budynku zostały również dostosowane do elewacji pałacu.
Więcej o pracach nagrodzonych i wyróżnionych w konkursie na stronie „Architektura i Biznes”.
Obejrzyj transmisję na YouTube z ogłoszenia wyników konkursu „Łobzów Courtyard” – w języku polskim: https://www.youtube.com/watch?v=06xnlHkTy8k i języku angielskim: https://www.youtube.com/watch?v=JVGZodPpFaI.
(bk, www.architekturaibiznes.pl)
Fot. Jan Zych
Wizualizacje koncepcji studenckich