Międzynarodowe Centrum Kształcenia Politechniki Krakowskiej otrzyma imię wybitnego architekta i urbanisty, Honorowego Obywatela Miasta Krakowa, współprojektanta Nowej Huty – prof. Stanisława Juchnowicza. Uroczystość nadania imienia odbędzie się we wtorek 13 czerwca o godz. 18 w siedzibie centrum przy ul. Skarżyńskiego 1 w Krakowie. Dzień później, w Pałacu Krzysztofory zostanie otwarta wystawa prezentująca pamiątki związane z prof. Juchnowiczem.
Prof. Stanisław Juchnowicz, jeden z najwybitniejszych polskich architektów i urbanistów urodził się 10 czerwca 1923 roku. Był wieloletnim pracownikiem Politechniki Krakowskiej Od 1954 roku pracownikiem i dziekanem (1984-1987) Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, założycielem i dyrektorem Instytutu Projektowania Miast i Regionów WA PK. Także wieloletnim przewodniczącym Komisji Urbanistyki i Architektury Polskiej Akademii Nauk. Od 1973 roku organizatorem i dziekanem (1976-1978) Wydziału Urbanistyki i Planowania Regionalnego Ahmadu Bello University w Zarii (Nigeria).
W 1985 r. z inicjatywy prof. Stanisława Juchnowicza powołano na Politechnice Krakowskiej Ośrodek Kształcenia Urbanistów dla Krajów Rozwijających się (obecnie: Międzynarodowe Centrum Kształcenia PK). Do końca zawodowej aktywności prof. Juchnowicz był jego dyrektorem, a następnie przewodniczącym Rady Naukowej.
Idea utworzenia przy Politechnice Krakowskiej ośrodka wyspecjalizowanego w kształceniu cudzoziemców zrodziła się w Nigerii, gdzie późniejszy założyciel Centrum przebywał w latach 1972-79. Pobyt w Afryce pozwolił prof. Juchnowiczowi bliżej poznać ogromne problemy związane z urbanizacją w krajach rozwijających się, szczególnie problemy ekologiczne. Jednostkę pod nazwą Ośrodek Kształcenia Urbanistów dla Krajów Rozwijających się powołał Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 31 lipca 1985 r.
W ośrodku uruchomiono kursy przygotowujące zagranicznych kandydatów do studiów na kierunku architektura i urbanistyka. Profil działania i program ośrodka z biegiem lat się poszerzał. Wobec napływu osób zamierzających podjąć studia na innych kierunkach technicznych, jednostka różnicowała programy dydaktyczne. Sukcesywnie wzrastała też ilość studentów z różnych krajów Europy i Bliskiego Wschodu, Azji i obu Ameryk. W 2002 roku, Ośrodek Kształcenia Urbanistów został przekształcony w Międzynarodowe Centrum Kształcenia i Studiów Urbanistycznych, a w roku 2007 – w Międzynarodowe Centrum Kształcenia.
W ciągu wielu lat doświadczeń, w MCK PK stworzono kompleksowy system przyjmowania cudzoziemców, nostryfikacji dyplomów, kształcenia przygotowawczego i kierowania na studia, obejmujący współpracę z placówkami dyplomatycznymi, urzędami i agencjami rządowymi oraz z polskimi uczelniami. Dzisiejsza działalność Centrum obejmuje kursy przygotowujące do podejmowania w Polsce studiów i badań naukowych w dziedzinach nauk technicznych, przyrodniczych, ekonomicznych, humanistycznych i artystycznych. W ciągu 38-letniej działalności MCK PK przygotowało do studiów w Polsce kilka tysięcy obcokrajowców w tym blisko 2 tysiące stypendystów Rządu RP. Obecnie politechniczna jednostka jest jedną z zaledwie 9 ośrodków w kraju z akredytacją Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, upoważniającą do prowadzenia kształcenia przygotowawczego obcokrajowców (w tym nauki j. polskiego) do studiów w Polsce. W tym roku akademickim w Międzynarodowym Centrum Kształcenia PK do studiów w Polsce przygotowuje się 164 słuchaczy.
W setną rocznicę urodzin profesora Międzynarodowe Centrum Kształcenia Politechniki Krakowskiej otrzyma imię Stanisława Juchnowicza. Podczas uroczystości (13 czerwca, g. 18, ul. Skarżyńskiego 1) z udziałem rodziny Profesora, władz Krakowa reprezentowanych przez wiceprezydenta Jerzego Muzyka, władz uczelni z rektorem prof. Andrzejem Szaratą na czele oraz przedstawicieli Wydziału Architektury (z dziekan dr hab. inż. arch. Magdaleną Kozień-Woźniak), a także zaproszonych gości i studentów MCK PK zostanie także odsłonięta tablica upamiętniająca Profesora.
Prof. Stanisław Juchnowicz był szczególną ważną nie tylko dla Politechniki, ale też niezwykle zasłużoną dla Krakowa, m.in. jako współautor planu urbanistycznego Nowej Huty. Od 1950 roku był członkiem zespołu projektowego Nowej Huty i głównym projektantem osiedli B-1, B-2, B-3 i A-11.
Opracowane pod kierunkiem Stanisława Juchnowicza „Studium zagospodarowania przestrzennego Kraków – Wschód” otworzyło dyskusję na temat przyszłości Nowej Huty. Stało się inspiracją dla działań, które doprowadziły m.in. do planu rewitalizacji wschodniej części miasta – strategicznego projektu Kraków – Nowa Huta Przyszłości. Jako były żołnierz Armii Krajowej prof. Juchnowicz zaangażował się również w plany postawienia w Krakowie pomnika Armii Krajowej. Podejmował liczne inicjatywy i projekty służące poprawie warunków ekologicznych miasta, m.in. na rzecz utworzenia użytku ekologicznego Łąki Nowohuckie.
Ślady jego działalności można odnaleźć nie tylko w stolicy Małopolski. Był założycielem i kierownikiem pracowni urbanistycznej obudowy Głównego Miasta w Gdańsku (1949-50), autorem projektów centrów miast: Chorzowa, Krakowa, Lublina, Łodzi, Santiago de Chile oraz rozbudowy miast nigeryjskich: Zaria, Gaya, Gombi i Bichi. Ekspert ONZ ds. Planowania miast, twórcą pierwszego planu Abudży – nowej stolicy Nigerii.
Za swoją działalność prof. Stanisław Juchnowicz został wyróżniony wieloma nagrodami, m.in. Nagrodą Miasta Krakowa w dziedzinie nauki i techniki oraz odznaczeniami państwowymi i branżowymi. W listopadzie 2013 r. otrzymał także tytuł Honorowego Obywatela Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. Był działaczem społecznym, żołnierzem Armii Krajowej, członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, założycielem, przewodniczącym (1983-1989) i honorowym przewodniczącym (1989-2020) Polskiego Klubu Ekologicznego – pierwszej w byłym Bloku Wschodnim niezależnej organizacji pozarządowej działającej na rzecz ochrony środowiska. Jako ekspert PKE i antykomunistycznej opozycji tworzył filozofię ekorozwoju Polski i uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu. Prof. Stanisław Juchnowicz zmarł 31 stycznia 2020 roku w Krakowie.
100-lecie urodzin Profesora uczci także Muzeum Krakowa. W Pałacu Krzysztofory zostanie otwarta ekspozycja pt. „Widok na Krakowian - Stanisław Juchnowicz”, prezentująca pamiątki związane z bohaterem wystawy. W ramach cyklu wystaw co kilka miesięcy przedstawiane są ważne dla miasta postaci. Wystawa w Sali Fontanowskiej zostanie otwarta w środę 14 czerwca o godz. 18.30, jest częścią wystawy stałej „Kraków od początku, bez końca”. Będzie dostępna do końca września 2023 r.
(m)